WASHINGTON, DC (NV) – Tổng Thống Mỹ Joe Biden dự trù sẽ gặp Tổng Bí Thư Chủ Tịch Nước CSVN Tô Lâm bên lề phiên họp Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ).
Reuters dẫn lời thông báo của Tòa Bạch Ốc cho hay. Cuộc gặp mặt lần đầu tiên giữa tổng thống Mỹ và ông tân tổng bí thư chủ tịch nước CSVN diễn ra ngày Thứ Tư, 25 Tháng Chín, khi ông Biden có lịch gặp một số nhà lãnh đạo ngoại quốc bên lề phiên họp LHQ tại New York.
Giữa tuần trước, Reuters đã đưa tin có thể ông Biden sẽ gặp ông Tô Lâm ở New York khi cả hai đều đến để phát biểu tại phiên họp Đại Hội Đồng LHQ. Cuộc họp của LHQ diễn ra khi tình hình chính trị quân sự leo thang ở Trung Đông và cuộc chiến tại Ukraine ngày càng khiến mọi người âu lo hơn với những hệ quả khó lường.
Tổng Thống Biden, hồi Tháng Chín năm ngoái, đã đến thăm Việt Nam và nâng cấp mối quan hệ hai nước lên thành “Đối Tác Chiến Lược Toàn Diện,” ngang tầm đối tác của Việt Nam với Nga và Trung Quốc và một số cường quốc khác. Điều này chứng tỏ ông muốn quan hệ ngày càng sâu đậm hơn với quốc gia ASEAN này. Ông đã hứa hẹn yểm trợ để Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất chất bán dẫn và công nghệ cao của thế giới.
Một số nhà phân tích cho rằng cuộc gặp nếu diễn ra sẽ cho thấy rõ hơn chính sách đối ngoại “đu dây” của CSVN giữa các đại cường đối đầu nhau. Chỉ ít ngày sau khi ôm luôn được ghế tổng bí thư, ông Tô Lâm đã phải vội vàng sang Bắc Kinh thề thốt coi mối quan hệ với phương Bắc là “ưu tiên hàng đầu.”
Bênh cạnh cuộc họp của LHQ, ông Tô Lâm đã gặp một số đại diện cấp cao của các tập đoàn kỹ nghệ Mỹ như Boeing, Alphabet’s Google, Meta (chủ nhân Facebook) và một số tập đoàn điện tử bán dẫn, AI (trí tuệ nhân tạo). Tin tức cho hay ông kêu gọi Boeing đầu tư các nhà máy sản xuất linh kiện tại Việt Nam.
Ông cũng đã tham dự và phát biểu tại một buổi hội thảo tổ chức ở Đại Học Columbia về “Tăng cường hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI).”
Theo VietnamNet, tham dự hội thảo có đại diện và chuyên gia “các tập đoàn công nghệ, tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực bán dẫn và AI tại Hoa Kỳ như AMD, Google, Marvell, Hiệp Hội Công Nghiệp Bán Dẫn Hoa Kỳ (SIA), Hiệp Hội Bán Dẫn Toàn Cầu (SEMI)…”
Chỉ ít giờ trước khi ông Tô Lâm leo lên máy bay đi Mỹ, nhà cầm quyền CSVN trả tự do sớm cho ông Trần Huỳnh Duy Thức và bà Hoàng Thị Minh Hồng như một món quà cho tổng thống Mỹ trước khi lên đường. Ông Thức thì bị “cưỡng bách” giảm tám tháng của bản án 16 năm tù với cáo buộc “âm mưu lật đổ” bị ông phủ nhận.
Ông Thức thuật lại trên Facebook là ngày 19 Tháng Chín, đại diện nhà tù “đề nghị” ông làm đơn xin “đặc xá” để được trả tự do. Ông từ chối “xin đặc xá” vì ông nói ông không có tội gì, không vi phạm gì mà chỉ bị bỏ tù bất hợp pháp. Không thuyết phục được ông “xin,” ngày hôm sau họ đưa cái “giấy đặc xá của chủ tịch nước” cho ông ký thì ông cũng nhất định không ký và không chịu đi đâu. Cuối cùng, họ khiêng ông lên xe, đưa ra phi trường chở về Sài Gòn, giao cho công an địa phương rồi yêu cầu gia đình đến đón về.
Bà Hoàng Thị Minh Hồng là một trong những người hợp tác với nhiều tổ chức bảo vệ môi trường thế giới, bị nhà cầm quyền kết án ba năm tù hồi năm ngoái, vu cho bà tội danh trốn thuế. Nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền và bảo vệ môi trường quốc tế đã đả kích kịch liệt các vụ kết án tù đối với họ và tất cả những người vận động dân chủ hóa Việt Nam khác.
Trước khi ông Tô Lâm lên đường, gần một trăm trí thức, giáo sư đại học, nhà vận động dân chủ hóa Việt Nam đã gửi thư cho ông Tô Lâm và nhà cầm quyền CSVN đòi trả tự do cho nhà báo Huy Đức Trương Huy San. Ông là tác giả bộ sách nổi tiếng “Bên Thắng Cuộc,” phơi bày những bí mật đằng sau cuộc chiến Việt Nam. Trước nay, chế độ Hà Nội luôn luôn tảng lờ những lời kêu gọi như vậy. (NTB) [kn]