SACRAMENTO, California (NV) – Tháng Mười Một này, cử tri California sẽ quyết định về Dự Luật 2 (Prop 2), một trái phiếu giáo dục trị giá $10 tỷ nhằm sửa chữa một số đại học cộng đồng để bảo vệ an toàn cho sinh viên, theo báo mạng CalMatters.
Hệ thống thoát nước tại hai đại học cộng đồng Los Angeles sắp hư. Gần đó, ở Torrance, một trường khác đã đóng cửa nhiều tòa nhà, một số tòa nhà phải đóng cửa hằng tuần liền vì hệ thống sưởi và làm mát quá cũ nên bị hư.
Các kỹ sư địa chấn đã đưa ra một dự đoán nghiêm trọng cho một đại học cộng đồng ở Sacramento năm ngoái: Tòa nhà trung tâm trong khuôn viên sẽ sập.
Ngày 5 Tháng Mười Một, cử tri California sẽ có cơ hội giúp sửa chữa các cơ sở vật chất của các đại học cộng đồng đang suy sụp. Lá phiếu “Yes” cho Prop 2 sẽ cho phép tiểu bang vay $10 tỷ để xây dựng hoặc sửa chữa những tòa nhà cũ kỹ của các đại học cộng đồng, trường K-12 công lập, và trường bán công.
Trong khi phần lớn số tiền sẽ dành cho các trường K-12, đặc biệt là những trường trong cộng đồng có giá trị tài sản cao, thì 15%, tương đương $1.5 tỷ, sẽ về các đại học cộng đồng.
Bỏ phiếu “No” sẽ ngăn tiểu bang vay thêm nợ.
Theo Phòng Phân Tích Lập Pháp, California hiện nợ khoảng $80 tỷ qua trái phiếu mà tiểu bang đã phát hành trong 30 năm qua. Hằng năm, tiểu bang trả một phần khoản nợ đó, cộng với tiền lời. Những người phản đối trái phiếu như Dân Biểu Bill Essayli (Cộng Hòa-Corona) nói rằng các nhà lập pháp lẽ ra nên ưu tiên giáo dục trong ngân sách hằng năm thay vì dựa vào các khoản thanh toán lãi suất khiến thế hệ tương lai phải gánh nợ.
Prop 2 được ủng hộ rộng rãi từ cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa, nhưng không chắc dự luật này sẽ được thông qua.
Năm 2016, cử tri California đã chấp thuận trái phiếu mới cho các trường và đại học cộng đồng, nhưng dự luật gần đây nhất vào năm 2020 đã thất bại.
“Đã tám năm từ khi California thông qua trái phiếu học đường trên toàn tiểu bang, và vì vậy Pop 2 rất cần thiết,” Dân Biểu Al Muratsuchi (Dân Chủ-Torrance) nói. Ông Muratsuchi tài trợ cho Prop 2.
“Rò rỉ ống cống” và bể ống nước
Trong 10 năm qua, đại học El Camino College ở Torrance đã khánh thành ba tòa nhà mới – một trung tâm dịch vụ sinh viên, một phòng tập thể dục, và một “trung tâm công nghệ ứng dụng.”
Tổng cộng, cơ sở mới trị giá khoảng $100 triệu. Trường cũng đã mở một sân vận động mới có 7,800 chỗ ngồi, trị giá $48 triệu, có chỗ cho các sự kiện nhảy sào, nhảy cao, và vượt chướng ngại vật.
Bên trong, những tòa nhà này có kiểu dáng đẹp và hiện đại, với ánh sáng ấm áp và những tấm gỗ tuyển chọn. Tuy nhiên, công trình sửa chữa, hiện đại hóa toàn bộ khuôn viên trường vẫn chưa được thực hiện.
Theo một báo cáo của tiểu bang, đại học này có hơn 7,000 ft đường ống ngầm “lỗi thời” và “có nguy cơ bị hỏng ngay lập tức.” Những đường ống này dẫn nước để sưởi ấm và làm mát các tòa nhà trong khuôn viên trường.
“Thử nghĩ, hàng ngàn sinh viên ra vào mỗi tòa nhà cả ngày. Nếu không có hệ thống sưởi trong những tòa nhà đó thì như vậy đó không là một môi trường học tập thân thiện cho sinh viên,” ông Bob Suppelsa, phó chủ tịch hành chính của trường, nói.
“Các đường dây điện, Internet, và nước thải cũng nằm dưới lòng đất và thường liền kề với các đường ống nước bị hỏng,” ông thêm. “Một trục trặc đường ống nước đơn giản có thể gây ra nhiều vấn đề nếu không được sửa chữa ngay.”
Trường chỉ sửa chữa khi cần thiết, nhưng trong vài năm gần đây, vấn đề càng tồi tệ, vẫn theo ông Suppelsa. Có lúc, ông quyết định thay thế toàn bộ hệ thống.
Dự án tốn khoảng $12 triệu và học khu đang yêu cầu tiểu bang đóng góp khoảng 3/4 số tiền này.
Thống Đốc Gavin Newsom và Bộ Tài Chính California sẽ đưa ra quyết định cuối cùng là dự án đại học cộng đồng nào nhận được tiền trái phiếu.
Phòng chủ tịch Học Khu Đại Học Cộng Đồng sẽ đưa ra các khuyến nghị dựa trên sự an toàn và các dự án nhằm khắc phục các tình trạng nguy hiểm đến tính mạng sinh viên.
Sửa chữa hệ thống sưởi ấm của đại học El Camino College hiện là một trong ba dự án hàng đầu của California, theo đề nghị ban đầu mà phòng chủ tịch chia sẻ với CalMatters.
Mặc dù ông Muratsuchi đại diện khu vực do đại học El Camino College phục vụ, ông không biết về các vấn đề hạ tầng cơ sở tại trường và ông không có vai trò gì trong việc xếp hạng, theo ông cho biết.
Các dự án xếp hạng cao nhất khác cũng ở Los Angeles County, gồm việc sửa chữa tại hai đại học Los Angeles Pierce College và Los Angeles Valley College. Theo báo cáo, tại cả hai trường, đường cống đã quá cũ đến mức chúng có thể bị nứt, dẫn đến “rò rỉ nước dơ” gây ô nhiễm nước ngầm.
Phòng chủ tịch học khu cung cấp cho CalMatters danh sách 27 dự án tiềm năng trên khắp tiểu bang và chiếm khoảng một nửa trong tổng số $1.5 tỷ quỹ trái phiếu.
Ông Hoàng Nguyễn, giám đốc quy hoạch, cho biết tiểu bang sẽ soạn thảo các đề nghị bổ sung nếu cử tri chấp thuận Prop 2.
Một tòa nhà sắp sập
Ngay cả khi được chấp thuận, tiền trái phiếu sẽ chỉ giúp một phần nhỏ các đại học cần sửa chữa hoặc xây dựng cơ sở vật chất mới.
Ông Hoàng Nguyễn cho biết 116 trường cao đẳng cộng đồng của tiểu bang sẽ cần ít nhất $28 tỷ để đáp ứng tất cả nhu cầu của họ – và đó mới chỉ là danh sách hiện tại.
Một số dự án tốn kém và khẩn cấp vẫn chưa vào danh sách cần sửa chữa. Ví dụ, Tháng Tám, 2023, Học Khu Los Rios, thuộc Sacramento County, nhận được báo cáo cho biết Davies Hall tại đại học American River College có nguy cơ “sập đổ thảm khốc” khi có động đất lớn. Học khu quyết định đóng cửa tòa nhà ngay lập tức. Theo ông Gabe Ross, phát ngôn của trường, vào thời điểm đó, có khoảng 3,000 sinh viên đang theo học ở đó.
“Đây là tòa nhà giảng dạy lớn nhất của đại học lớn nhất tại Sacramento County, và lớn thứ hai của tiểu bang,” ông Mario Rodriguez, phó chủ tịch tài chính và quản trị Học Khu Los Rios, cho biết.
Khuôn viên trường đã thay đổi liên tục từ đó. Một số lớp học trực tuyến trong khi những lớp khác chuyển sang lớp tạm thời. Ông Ross cho biết, việc xây dựng một công trình lâu dài cho Davies Hall sẽ khiến học khu chi tiêu hơn $50 triệu. Hầu hết các dự án, ngay cả những dự án khẩn cấp, là kết quả của nhiều năm làm việc để đánh giá vấn đề và thu thập ước tính chi phí. Ông Rodriguez cho biết học khu có kế hoạch hoàn thiện và đệ trình đề nghị về trái phiếu tiểu bang vào cuối năm nay.
Nếu cử tri chấp thuận Prop 2, Davies Hall rất có thể nhận được một số tiền vì các nhà lập pháp đã điều chỉnh dự luật, yêu cầu hệ thống đại học cộng đồng coi nó là “ưu tiên hàng đầu.”
Nếu cử tri không thông qua, ông Rodriguez không nghĩ rằng biện pháp trái phiếu địa phương có thể mang về số tiền tương tự. Vào năm 2020, học khu đại học cộng đồng đã đưa trái phiếu địa phương vào phiếu bầu của Sacramento County, nhưng thất bại. (ĐG) [đ.d.]