SANTA ANA, California (NV) – Các dân cử của hai thành phố Huntington Beach và Santa Ana ở Orange County đang gây ra nhiều tranh luận vì những chính sách về bầu cử.
Theo báo mạng Voice of OC, cả hai thành phố này đang lấy ý kiến của cư dân về những thay đổi lớn trong cách bầu cử và cho phép ai bỏ phiếu.
Huntington Beach, có phe đa số trong Hội Đồng Thành Phố là Cộng Hòa, đang muốn thông qua việc phát thẻ ID cho cử tri, và họ phải trình thẻ đó tại các phòng phiếu. Trong khi đó, Santa Ana, có đa số trong Hội Đồng Thành Phố là Dân Chủ, đang cân nhắc cho phép những người không phải là công dân Mỹ bỏ phiếu.
Phe thiểu số của cả hai Hội Đồng Thành Phố đều phản đối mạnh mẽ các đề nghị đó.
Tại Santa Ana, Nghị Viên Phil Bacerra cho rằng việc cho người không phải công dân Mỹ bỏ phiếu có thể ảnh hưởng đến tình trạng di trú của họ, và còn nói đề nghị này đang được sử dụng làm công cụ chính trị.
Trong khi đó, phía ủng hộ đề nghị này cho hay những người không phải công dân vẫn đóng thuế và có quyền tham gia chính trị địa phương.
Tại Huntington Beach, phe thiểu số trong Hội Đồng Thành Phố cho rằng phát thẻ ID cho cử tri có thể làm hại đến khả năng tổ chức bầu cử và làm thành phố dính vào nhiều vụ kiện. Tuy vậy, phía đa số cho rằng đề nghị này giúp cư dân tin tưởng vào hệ thống bầu cử hơn.
Nguy hiểm pháp lý về thẻ ID cử tri của Huntington Beach
Ông Rob Bonta, bộ trưởng Tư Pháp California, viết một lá thư gửi đến Huntington Beach vào ngày 28 Tháng Chín, cảnh báo các lãnh đạo của thành phố họ sẽ bị tiểu bang kiện nếu thông qua đề nghị phát thẻ ID cho cử tri.
Ông và bà Shirley Webber, bộ trưởng Hành Chánh California, viết trong lá thư: “Đề nghị của thành phố về việc bắt cử trình thẻ ID tại phòng phiếu trong những cuộc bầu cử địa phương mâu thuẫn với luật của tiểu bang, và chỉ có mục đích là đè nén bầu cử vì không có lợi ích cho địa phương.”
Tuy nhiên, lời cảnh báo về pháp lý của ông Bonta không ngăn cản được ý định muốn cử tri phải có thẻ ID của Hội Đồng Thành Phố Huntington Beach, và đề nghị đó đã được các dân cử đưa ra tại nhiều phiên họp vì họ cho rằng sẽ ngăn chặn được gian lận bầu cử.
Tại một phiên họp trong Tháng Chín, Luật Sư Michael Gates của Huntington Beach cho rằng lá thư của bộ trưởng Tư Pháp California là “ra vẻ,” và tiểu bang không thể thắng kiện được nếu phải ra tòa.
Ngoài ra, quy định trình thẻ ID cử tri của Huntington Beach chỉ áp dụng cho những người đến phòng phiếu, không áp dụng cho những người bỏ phiếu qua thư.
Tuy một số nước khác như Pháp và Mexico có luật về thẻ ID cử tri, nhưng việc sử dụng thẻ đó ở Hoa Kỳ gây ra nhiều tranh cãi, có nhiều người phản đối cho rằng luật đó sẽ làm số người đi bầu ở Hoa Kỳ ngày càng ít hơn trong khi hệ thống bầu cử đã an toàn, và còn làm mất quyền bầu cử của người nghèo.
Tại phiên họp hôm 21 Tháng Chín, Nghị Viên Dan Kalmick nói: “Quý vị đang làm nhiều người nghèo khó đi bầu hơn.”
Nghị Viên Gracey Van Der Mak phản biện, cho rằng phát biểu của đồng viện là không chính xác. Bà nói gia đình bà lúc còn nhỏ không phải khá giả, nhưng vẫn đi bỏ phiếu được.
“Chúng ta nghèo không có nghĩa là không làm được. Chúng ta có thể suy nghĩ và có thể làm được nhiều thứ,” bà nói.
Phe đa số của Huntington Beach gần như chắc chắn sẽ thông qua quy định về thẻ ID cho cử tri. Quy định đó sẽ đòi hỏi thành phố phải theo dõi các thùng phiếu kỹ hơn, và mở thêm nhiều phòng phiếu. Nếu được thông qua, cư dân Huntington Beach có thể bỏ phiếu cho quy định thẻ ID cử tri trong cuộc bầu cử sơ bộ vào Tháng Ba, 2024.
Nếu cư dân bỏ phiếu và quy định được thông qua, Cơ Quan Bầu Cử Orange County chưa biết cần thay đổi ra sao để Huntington Beach áp dụng được quy định cư dân trình thẻ ID cử tri, hay thành phố phải tự tổ chức bầu cử và có thể tốn hàng triệu đô la vào mỗi mùa bầu cử.
Đề nghị cho người không phải công dân Mỹ bỏ phiếu của Santa Ana
Nếu được cư dân bỏ phiếu thông qua, Santa Ana, thành phố đông dân nhập cư và đa số là người lao động gốc Latino, sẽ là thành phố đầu tiên của Orange County cho phép người không phải công dân bỏ phiếu.
Hiện nay, San Francisco, Washington DC và Vermont đang tìm cách thông qua luật cho người không phải công dân Mỹ bỏ phiếu, và đang gặp một số vấn đề về pháp lý.
Nghị Viên Phil Bacerra cho rằng đề nghị đó có thể ảnh hưởng đến những cư dân đang muốn lấy quốc tịch Mỹ vì có thể mâu thuẫn với luật liên bang.
Tại phiên họp ngày 19 Tháng Chín, ông Bacerra còn nói quy định đó có thể gây nhiều nguy hiểm lâu dài cho những cư dân đó, và các đồng viện quên đi điều đó để lấy điểm chính trị.
Tuy vậy, phe đa số, trong đó có Nghị Viên Jonathan Hernandez, cho biết những cư dân không phải là công dân Mỹ có quyền tham gia bầu cử địa phương vì họ vẫn đóng thuế.
“Santa Ana là thành phố có đa số là người Latino. Họ có tài sản, làm chủ nhà mobilehome và làm chủ đất. Họ là phần lớn của người đóng thuế,” ông Hernandez nói tại phiên họp ngày 19 Tháng Chín.
Theo thống kê dân số, Santa Ana có hơn 308,000 cư dân, và hơn 166,000 được quyền bỏ phiếu. Thành phố này còn có đến gần 69,000 cư dân không có quốc tịch.
Luật Sư Sonia Carvalho của thành phố bày tỏ một số lo ngại về cách áp dụng quy định này nếu được thông qua, chẳng hạn thường trú nhân mới được bỏ phiếu, hay tất cả những người không có quốc tịch, kể cả những người nhập cư không có giấy tờ?
Nghị Viên Phan Việt Thái nói vấn đề này nên trở thành một câu hỏi được đưa lên phiếu bầu vào Tháng Mười Một, 2024, để cử tri quyết định thành phố có nên tìm cách cho người không có quốc tịch bỏ phiếu hay không.
Cũng tại phiên họp ngày 19 Tháng Chín, bà Thái nói: “Cử tri của Santa Ana có muốn mở rộng quyền bầu cử đến với những người không có quốc tịch hay không? Sau khi họ trình bày, Hội Đồng Thành Phố và nhân viên sẽ nghiên cứu và tìm cách thông qua, nhưng chúng tôi cần ý kiến của cư dân.”
Thị Trưởng Valerie Amezcua thì chỉ trích đề nghị này, cho biết lý do là vì có bầu cử bãi nhiệm Nghị Viên Jessie Lopez trong Tháng Mười Một này và có nghiệp đoàn cảnh sát ủng hộ cuộc bầu cử đó. (TL) [qd]