Báo Người Việt Kênh Tin Tức Thời Sự Văn Nghệ
NEW YORK (NV) – Israel muốn lôi kéo cả Trung Đông vào một cuộc chiến toàn diện bằng cách khích bác Iran nhúng tay vào cuộc xung đột kéo dài gần một năm giữa Israel và Hezbollah do Tehran chống lưng hoạt động tại Lebanon, Tổng Thống Iran cho biết hôm Thứ Hai, 23 Tháng Chín, đồng thời cảnh cáo hậu quả “không cách nào cứu vãn” do cuộc chiến gây ra.
Masoud Pezeshkian, phát biểu trước một nhóm phóng viên sau khi tới New York tham dự Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, nói rằng: “Chúng tôi không muốn trở thành kẻ châm ngòi cho bất ổn tại Trung Đông vì một khi phóng lao thì phải theo lao, vô phương cứu chữa,” theo Reuters.
“Chúng tôi muốn an cư trong hòa bình, chúng tôi không muốn chiến tranh,” Pezeshkian nói thêm. “Chính Israel đang tìm cách châm dầu vào lửa nhằm kích động một cuộc xung đột toàn diện.”
Pezeshkian, một chính khách tương đối ôn hòa đắc cử vào Tháng Bảy với lời hứa hẹn áp dụng chính sách đối ngoại thực dụng, tố cáo rằng cộng đồng quốc tế chẳng ngó ngàng tới những cảnh tượng mà ông gọi là “nạn diệt chủng của Israel” tại Gaza.
Lời kêu gọi giải quyết xung đột tại Trung Đông thông qua đối thoại được Pezeshkian đưa ra sau khi Israel phát động một đợt oanh kích ồ ạt nhắm vào Hezbollah hôm Thứ Hai, mở ra bước ngoặt mới khi trở thành ngày đẫm máu nhất tại Lebanon trong gần một năm nổ ra xung đột giữa Israel và lực lượng dân quân được Tehran chống lưng.
“Chúng tôi sẽ đứng về phía bất kỳ tổ chức nào bảo vệ quyền lợi và chính mình,” Pezeshkian nói, khi được hỏi liệu Iran có xen vào cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah hay không. Pezeshkian không giải thích thêm.
Đại Diện Cấp Cao của Liên Âu về Chính Sách Đối Ngoại và An Ninh Josep Borrell, cũng có mặt tại New York, mô tả tình hình gần như là một cuộc chiến tranh toàn diện. Ông kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới làm mọi cách nhằm chặn đứng cuộc chiến, đồng thời nói thêm: “Ngay tại New York, ngay bây giờ hoặc không bao giờ.”
Hàng chục ngàn người phải tản cư khỏi các thị trấn và làng mạc ở cả hai bên biên giới do các cuộc đấu súng diễn ra gần như nhan nhản giữa Israel và Hezbollah. Israel cho biết họ muốn đạt được một giải pháp ngoại giao, trong đó Hezbollah phải tránh xa biên giới hơn.
Tuy nhiên, Hezbollah cũng cho biết họ muốn tránh xung đột toàn diện, cho biết chỉ có chấm dứt chiến tranh tại Gaza mới có thể chấm dứt giao tranh xuyên biên giới giữa Israel và Lebanon. Nỗ lực đình chiến Gaza đang bế tắc sau nhiều tháng đàm phán bất thành do Qatar, Ai Cập và Hoa Kỳ đứng ra hòa giải.
Chính sách mà Iran áp dụng trong khu vực là do Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran IRGC tinh nhuệ thiết lập, vốn chỉ tuân mệnh Lãnh Tụ Tối Cao Ayatollah Ali Khamenei, người có quyền lực tối thượng tại Iran.
Pezeshkian nhiều lần khẳng định rằng lập trường của Iran là chống Israel đồng thời cho biết Iran ủng hộ các phong trào kháng chiến trên khắp khu vực từ lúc nhậm chức vào tháng trước.
Khi được hỏi liệu Iran có trả đũa vụ ám sát thủ lãnh Hamas Ismail Haniyeh xảy ra tại Tehran vào cuối Tháng Bảy hay không, Pezeshkian cho biết, “Chừng nào thấy thiên thời địa lợi nhân hòa, chúng tôi sẽ đáp trả.”
Vụ sát hại Haniyeh, trong đó cả Tehran và Hamas đều đổ lỗi cho Israel, làm dấy lên lo ngại rằng Tehran và Israel, kẻ thù không đội trời chung sẽ máu đổ đầu rơi trong một khu vực đang bị tàn phá vì cuộc chiến của Israel tại Gaza và xung đột ngày càng tồi tệ tại Lebanon.
IRGC và Khamenei thề trả thù “thẳng tay” vụ ám sát Haniyeh, xảy ra khi ông viếng thăm Tehran. Cho tới nay, Tehran vẫn chưa trực tiếp trả đũa Israel, vốn chưa thừa nhận hay phủ nhận rằng họ dính líu tới vụ trừ khử.
Ba viên chức Iran cấp cao nói với Reuters vào Tháng Tám rằng Tehran từng ngồi lại đối thoại từng li từng tí với các quốc gia Tây Phương và Hoa Kỳ nhằm cân nhắc trả đũa Israel vì vụ ám sát Haniyeh.
Pezeshkian cho biết “chúng tôi từng nhận được thông báo rằng trong vòng một tuần Israel và Hamas sẽ đạt được thỏa thuận đình chiến,” “nhưng thời điểm đó vẫn còn mông lung và thay vì ngừng tay, Israel vẫn tiếp tục tấn công không ngừng nghỉ.” (TTHN)