‘Vạ lây’ Trung Quốc, hàng xuất cảng Việt Nam bị điều tra chống lẩn tránh thuế

HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Do bị nghi hàng Trung Quốc, nhiều ngành hàng xuất cảng của Việt Nam đang đối diện với các vụ kiện điều tra phòng vệ thương mại hoặc chống lẩn tránh thuế, gây khó khăn cho hoạt động của các doanh nghiệp.

Xác nhận với báo Tuổi Trẻ hôm 17 Tháng Mười, lãnh đạo Cục Phòng Vệ Thương Mại thuộc Bộ Công Thương cho hay các nước Mỹ, EU, Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil đã điều tra gần 40 vụ chống lẩn tránh thuế với Việt Nam, trong đó phần lớn liên quan đến sản phẩm “na ná” Trung Quốc như pin năng lượng mặt trời, lốp xe hơi, nhôm, gỗ…

Theo đó, chỉ sau hơn năm tháng chính thức điều tra chống bán phá giá với pin năng lượng mặt trời nhập cảng từ Việt Nam, mới đây Bộ Thương Mại Mỹ (DOC) đã ban hành kết luận sơ bộ sự việc áp mức thuế chống trợ cấp tạm thời cho hai doanh nghiệp của Việt Nam có giải trình là 0.81% và 2.85%. Trong khi đó, với các công ty không tham gia bảng trả lời câu hỏi, không hợp tác bị áp thuế lên tới 292.61%.

Không chỉ với thị trường Mỹ, gần đây Thổ Nhĩ Kỳ cũng ban hành kết luận điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá với pin mặt trời được nhập cảng từ Việt Nam.

Tương tự, Nam Phi đang khởi xướng điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá với lốp xe hơi được nhập cảng từ Việt Nam do nghi ngờ có gian lận xuất xứ [Trung Quốc] để né thuế.

“Họ nghi ngờ các sản phẩm lốp xe hơi này có xuất xứ từ Trung Quốc, nhưng bằng cách nào đó chuyển sang Việt Nam và lấy xuất xứ hàng Việt Nam xuất sang Nam Phi,” đại diện Thương Vụ Việt Nam tại Nam Phi cho hay.

Cũng theo vị này, trước đó, Nam Phi đã áp thuế chống bán phá giá với lốp xe có xuất xứ từ Trung Quốc với mức thuế lên tới 69%-74%. Trong khi đó kim ngạch xuất cảng lốp xe từ Việt Nam vào Nam Phi tăng gấp 3.5 lần, nhất là từ sau khi nước này áp thuế chống bán phá giá với Trung Quốc vào Tháng Bảy, 2023.

Ngoài pin mặt trời, lốp xe hơi, nhôm, gỗ… của Việt Nam cũng bị điều tra.

Tất cả các vụ việc này đều xuất phát từ cáo buộc các sản phẩm có xuất xứ hoặc được nhập cảng từ Việt Nam “đang lẩn tránh thuế chống bán phá giá đang áp dụng với Trung Quốc.”

Theo lãnh đạo Cục Phòng Vệ Thương Mại, việc các nước mở điều tra chống lẩn tránh thuế xuất phát từ việc doanh nghiệp tại một số nước đang bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại có thể dịch chuyển sản xuất sang các quốc gia lân cận để tránh bị áp thuế phòng vệ thương mại, do có sự chênh lệch lớn về mức thuế áp dụng với hàng hóa cùng loại có xuất xứ từ các nước không bị áp thuế, trong đó có Việt Nam.

Việc dịch chuyển này không loại trừ xuất hiện rủi ro khi một số doanh nghiệp chỉ bỏ một lượng vốn đầu tư nhỏ để thực hiện một số công đoạn sản xuất cuối cùng có hàm lượng giá trị gia tăng không đáng kể tại Việt Nam nhằm được hưởng mức thuế nhập cảng thấp. (Tr.N)